Doorgaan naar hoofdinhoud subline-curl

Home Care brengt sprankje licht in uitzichtloze eenzaamheid van ouderen in Moldavië

Als je oud en ziek bent in Moldavië, is er geen vanzelfsprekende zorg zoals in Nederland voorhanden. Uitzichtloze eenzaamheid is de harde werkelijkheid. Home Care, partner van Kerk in Actie, brengt hen een sprankje licht door het geven van liefdevolle thuiszorg. Kerk in Actie medewerkster Elise Kant is in Moldavië en ziet met eigen ogen hoeveel liefde en zorg de medewerkers van Home Care voor de ouderen hebben.

“ Als jullie hier willen filmen, dan vertaal ik niet!” Onze vertaalster vandaag schudt resoluut haar hoofd. We staan buiten het huis, of liever gezegd het krot, de schuur, met gaten in het dak waar Andrea verblijft. Het stinkt. Er zijn beestjes. En zij ligt in bed. Met AIDS.

Bij een bed denk je aan schone lakens, een matras met een hoeslaken, een dekbed of dekens. Zij ligt op een vies matras, zonder onderlaken, onder een deken. De urinelucht is overweldigend. Wat er precies aan de hand is dat ze er zo aan toe is dat ze zonder papieren onderdak heeft gezocht en nu in een huis is (wonen kun je het niet noemen) van iemand die haar spullen weggooit is me niet helemaal duidelijk. 14 dagen geleden is ze vanuit Oekraïne komen lopen, en na een paar dagen werd ze gevonden door de mensen van Home Care. De verpleegsters van Home Care staan er verdrietig bij, maar doen wat ze kunnen, het is zo frustrerend!

Samengebalde uitzichtloosheid
“We hebben haar anderhalve week geleden ontdekt. Ze kan hier niet blijven, dat is duidelijk. Maar bij het ziekenhuis kan ze ook niet terecht. Zometeen is het winter dan wordt het hier steenkoud.” Martin en ik weten eigenlijk niet zo goed meer wat we hier moeten zeggen. Samengebalde uitzichtloosheid. Ik durf mijn camera niet te pakken, maar dat laten de mensen van Home Care niet gebeuren. Nee, dat moet wel, het is te erg. Maar dit filmen, nee.

Gelukkig vertelt Tamara ´s avonds dat er meteen nadat ze haar gevonden hebben een plek voor haar aangevraagd is in een speciaal huis voor hele zieke en hele arme mensen die helemaal niemand hebben. Maar daar is er maar een van in heel Moldavië en de vraag is vele malen groter dan dat er plek is. Gelukkig is Tamara hoopvol dat ze haar daar binnenkort naar toe kan brengen. Zolang ze daar nog niet terecht kan doet Home Care wat ze kan.

En dat is precies het dilemma van fondsenwerving. Want wil je ergens veel geld voor krijgen dan moet het schokken, indruk maken, je aan het huilen brengen. Nou geloof me, dat doet dit. Maar hoeveel vernedering van een mens mag je in beeld brengen? Mag je fondsenwerving doen die totaal afbreuk doet aan de waardigheid van een menselijk bestaan? En hoeveel uitzichtloosheid ondanks het keiharde werken van Home Care is nog dragelijk om te laten zien?

Glimpen van God
Dat Home Care fantastisch werk doet, ja dat staat voor mij na vandaag als een paal boven water. En de spil van dit alles zijn de verpleegsters. Dat brengt echt de tranen in mijn ogen. We leggen bezoek na bezoek af bij mensen die palliatieve zorg nodig hebben. Echt heel ziek en levend van een pensioen dat niet genoeg is voor zelfs maar het bestaansminimum. Maar overal waar de zusters komen zie je liefde. “ Ik heb glimpen van God gezien vandaag” vertel ik ze, terwijl ik hoop dat de orthodoxe priester die ons bij de lunch vergezelt dat niet een heidense uitspraak vindt, maar hij glimlacht goedkeurend.

De zuster brengen medicijnen, hulpmiddelen, wassen en doen alles wat nodig is. En daarbovenop zijn zij het medicijnen tegen de tergende en diepe eenzaamheid. Alle mensen die we bezoeken hebben kinderen, maar geen van de kinderen woont hier, behalve kinderen die zelf zorg nodig hebben. Ze wonen in Rusland, Zwitserland, Oekraïne, Italië en komen sporadisch thuis.

Helemaal alleen
Ion van 89 met een enorm aantal medische aandoeningen vertelt hoe het lezen over St. Parascovia hem verlichting brengt. Dan gaat de pijn weg. Hij licht op als hij erover vertelt en kan bijna niet stoppen. “ Maar, “ zegt hij,“ het is heel verdrietig om oud te zijn. Daar moet ik om huilen.” Als ik later vraag naar zijn kinderen huilt hij met gierende uithalen. Hij had een dochter, waar hij zielsveel van hield en die is dood. Hij is helemaal alleen. Gelukkig trekken de zusters van Homecare zich zijn lot aan en bezoeken hem drie keer per week. Dat is ook gewoon noodzaak, want zijn huis heeft geen stromend water en geen keuken.

Vlak voor we vertrekken, vertelt hij een verhaal uit zijn jeugd. Hoe de hongersnood uitbrak na de Tweede Wereldoorlog. Hoe heel veel mensen stierven en hoe de Sovjets ze in massagraven stopten, maar daar ook mensen in stopten die nog niet dood waren. Hoe hij werd gevangen en er ook in werd gegooid. Hoe hij eruit gekropen is en nog iemand anders tussen de lichamen vond (hij ging ernaar op zoek) die ook nog leefde en hoe hij die uit die put bevrijd heeft. Ik krijg het er koud van. Hij was 15 toen dat gebeurde. Hij vertelt het alsof het gisteren was. Het zoveelste bewijs dat oorlog de allesvernietigende kracht in zich heeft om mensen levenslang te nekken.

Gelukkig kan Ion ook hard lachen en houdt zich vast aan verhalen. Daarnaast krijgt hij ook een soort bezigheidstherapie van Home Care, naast medicijnen, zorg, liefde en wat er nog meer nodig is.

Doordrenkt van liefde
Het is door merg en been trekkende eenzaamheid die deze dag domineert. Gelukkig keihard tegengewerkt door deze zusters die iedere dag erop trekken om de uitzichtloosheid het niet te laten winnen. Die doordrenkt zijn van liefde voor al wie kwetsbaar is en wat je kunt zien in kleine gebaren, een liefdevolle streling, een gefluisterd woord, een lach. Onder de bezielende leiding van Tamar doen ze wat ze kunnen. Maar het is natuurlijk nooit genoeg. Er zijn nog veel meer ouderen in deze situatie. En ze hebben nog veel meer nodig.

Maar hier waait zacht en ontroerend en lieflijk fluisterend de Geest van Liefde tegen alle eenzaamheid en hopeloosheid in.

Over dit project

In Moldavië, het armste land van Europa, staan zieke en kwetsbare ouderen er alleen voor. Er is geen zorg voorhanden en vanwege de hoge werkloosheid werken hun kinderen veelal in het buitenland. Met steun van Kerk in Actie biedt organisatie Homecare thuiszorg en ondersteunt mantelzorgers.
Was deze informatie zinvol?
We hebben je feedback ontvangen, dankuwel!

Om deze pagina verder te verbeteren zijn wij benieuwd waarom u deze pagina wel of niet zinvol vond. U kunt ons helpen door de onderstaande vragen in te vullen.

Mogen we je contactgegevens voor eventuele verdere vragen? (niet verplicht)

Andere verhalen

Uit dit project

Blijf op de hoogte van Zorg en aandacht voor kwetsbare ouderen