Een gezicht van licht

Shadi Haddad had een succesvol leven in Syrië… tot maart 2011. Nu woont hij met zijn gezin in Delft. Hij deelt zijn verhaal met ons en vertelt over de bijzondere band die hij heeft met mensen van de Vierhovenkerk en de 'Het Boek' kerk die hem helpen zich thuis te voelen.

“Dan zal de Koning tegen de mensen rechts van Hem zeggen: 'Kom, mijn Vader wil goed voor jullie zijn. Hij geeft jullie het Koninkrijk dat Ik al voor jullie heb klaargemaakt nog voordat de aarde bestond. Want toen Ik honger had, hebben jullie Mij te eten gegeven. Toen Ik dorst had, hebben jullie Mij te drinken gegeven. Toen Ik een vreemdeling was, hebben jullie Mij in huis genomen.” Mattheüs 25: 34-35.

Telkens als ik dit vers in de Bijbel las, dacht ik dat Jezus me vroeg om de hongerigen te voeden, de dorstigen water te geven, de vreemdeling te huisvesten en de behoeftigen te helpen. Het kwam nooit bij me op om mezelf aan het andere eind van dit vers te plaatsen, het leek me niet dat ik de vreemdeling was die hulp nodig had. Tot we die ochtend in maart 2011 wakker werden met het geluid van kogels en geschreeuw van angstige mensen. Het was oorlog. Een oorlog die alles heeft veranderd. En veranderde het licht van de dag in een vreselijke duisternis.

Barre omstandigheden in Syrië
Plots voelde ik dat ik de persoon was waarover Jezus sprak. Ja, de rollen zijn omgedraaid, ik ben nu die dorstige, vreemde, behoeftige en angstige persoon. Ik ben Shadi Haddad uit Syrië, ik woon sinds drie en half jaar in Delft met mijn vrouw Yara en drie kinderen, Sophia, Celina en Alexander. In Syrië behaalde ik een diploma Communicatietechniek en een MBA-diploma. Naast mijn studie had ik een grote passie voor het bestuderen van de Bijbel, dus sinds mijn zestiende ben ik als vrijwilliger begonnen met het begeleiden van kinderen op zondagsscholen in de Sint-Joriskathedraal in Latakia, die prachtige Syrische kuststad waar ik ben geboren en getogen. Ik heb in Syrië een Bible-shop opgericht, daar heb ik ook veel contacten met kerken in Syrië en Libanon aan overgehouden. Ik verkocht souvenirs voor kinderen bij de doop, kerstkaartjes, Palmzondag kaarsen, iconen en Bijbels. Ik begon alleen, en aan het eind had ik 15 medewerkers.

Ondanks de barre omstandigheden in Syrië wilden mijn vrouw en ik het land niet verlaten, we waren vastbesloten naast onze ouders en familieleden te blijven, maar uiteindelijk moest ik reizen nadat ik gedwongen was om in militaire dienst te gaan. Ik wilde niet meedoen aan deze vuile oorlog, dus besloot ik mijn land te verlaten.

Toen ik naar Nederland kwam, moest ik opnieuw beginnen. Het vinden van de juiste bestemming op het gebied van werk in Nederland was helemaal niet gemakkelijk, omdat er verschillende obstakels waren die me belemmerden, waaronder de ervaring en de taal, het verschil in de werkcultuur tussen de twee landen en het sociale netwerk, die naar mijn mening het belangrijkste middel zijn om hier werk te vinden. Mijn kinderen waren voor mij de grootste motivatie om verder te gaan. Mijn dochtertje kreeg op school de vraag wat ze later wilde worden. Toen ze dit later aan me vertelde, zei ze tegen me: “Baba, wat doe jij voor werk? Ik ben trots op jou en ik wil later worden zoals jij”. Dit gaf me een extra duwtje in de rug om actief te blijven zoeken naar een baan, want dat betekende dat ik een voorbeeld kon zijn voor mijn dochter. Inmiddels ben ik via stichting Refugee Talent Hub gestart op een werkervaringsplek bij Arcadis en ik ben blij dat ik mijn dochtertje kan vertellen wat voor werk ik doe.

Sociale netwerk opnieuw opbouwen
Na het voltooien van de taalcursussen en het inburgeringsexamen, doe ik een extra inspanning om mijn Nederlandse taal te ontwikkelen vanwege het belang ervan in de daadwerkelijke communicatie met de gemeenschap. Dit is erg belangrijk voor mij en mijn gezin. Nadat we naar Nederland kwamen, verloren we een uiterst belangrijk aspect voor iedereen die uit de oosterse samenleving komt, namelijk dagelijkse en voortdurende sociale contacten en gezinsondersteuning, die we eerder in ons land genoten, naast de uitgebreide sociale relaties op professioneel, dienstverlenend en zelfs religieus gebied. Met dit alles moesten we helemaal opnieuw beginnen, beginnend bij de relatie met de buren. Hoe los ik storingen op en doe ik onderhoudswerkzaamheden aan mijn huis? Hoe kan ik die lange formulieren die ik elke week ontvang invullen? Waar koop ik geschikt meubilair? Welke school is geschikt voor mijn kinderen? Hoe vul ik de emotionele leegte in van mijn kinderen die hier grootouders, tante, oom, neven en nichten hebben?

Mijn eerste zondag in Delft
Na zeven maanden te zijn verhuisd tussen verschillende asielcentra in Nederland, had ik een verblijfsvergunning voor vijf jaar in Nederland en een huis in Delft. Ik was alleen, en wachtte op de hereniging van mijn gezin. Mijn eerste nacht in Delft was de moeilijkste. De volgende dag was een zondag en ik verliet vroeg mijn huis, net als in Syrië, want zondag is de Dag des Heren, de dag van de ontmoeting met de broeders en de parochie. Ik ging naar buiten en vroeg mijn buurvrouw naar een nabijgelegen kerk. God had beschikt dat er een kerk heel dicht bij mijn huis was. Later wist ik dat die kerk "Het Boek " heette. Ik ging er binnen en hoewel alles vreemd was, de plaats en de gezichten, voelde ik vertrouwdheid. Vóór het einde van de dienst was er een moment waarin mensen hun nieuws met elkaar konden delen. Toen stond ik op en stelde mezelf voor en vroeg iedereen om te bidden voor de hereniging van mijn familie. Na de dienst kwamen veel mensen met me praten en kwamen meer over me te weten en boden aan om me te helpen.

Gezichten van licht
In het begin kreeg ik mensen die me hielpen om naar mijn nieuwe huis te verhuizen en mijn kinderen hielpen om de Nederlandse taal te leren en de feestdagen met hen te vieren. Ze stuurden ons kaarten op onze verjaardagen. Ze hielpen mijn vrouw toen ze gezondheidsproblemen had tijdens haar zwangerschap en met de geboorte van onze zoon. Later hielpen ze mijn vrouw een goede baan te vinden. Hun namen kunnen we aanvankelijk moeilijk onthouden, maar toen begonnen ze beetje bij beetje te veranderen van vreemde gezichten naar bekende en gezellige gezichten, naar gezichten van licht.

Mijn vader zei altijd "om menselijke relaties te laten slagen, moeten ze wederzijds zijn". Mijn familie en ik hebben van deze vriendelijke mensen vriendelijkheid en liefdevolle aandacht gekregen en nu hebben we echte vrienden. We bezoeken elkaars gezin, doen samen activiteiten en onze kinderen spelen samen. Zo hebben onze kinderen een familie en grootouders en een echte samenleving om in op te groeien.

Een nieuwe wending in de Vierhovenkerk 
Tijdens de eerste maanden van mijn verhuizing naar Delft ging ik wekelijks naar de Vierhovenkerk om een voedselrantsoen te krijgen van de voedselbank. Daar ontmoette ik een heel aardige dame. Ze heette mevrouw Henny Melis. Ze maakte altijd een praatje wanneer ik daarheen ging. Ze probeerde me altijd te helpen en vroeg me naar mijn toestand en de toestand van mijn vrouw en kinderen. Keer op keer voelde ik hoe liefdevol ze was. Ik wilde haar bedanken, dus ik heb haar uitgenodigd om bij ons te komen eten, zodat ze mijn familie kon ontmoeten en proeven van het Syrische eten. Tijdens dat bezoek spraken we over ons leven in de kerk in Syrië en over de situatie van de Syrische christenen in Syrië, vooral dat mijn vader en moeder en de ouders van mijn vrouw er nog steeds zijn en we dagelijks met hen communiceren. We weten van hen en onze familieleden en vrienden nauwkeurig wat de huidige situatie is.

Kerstcollecte voor Syrië
Na een korte periode nodigde Henny ons uit om deel te nemen aan een voettocht voor vrede in Delft, waar ik gevraagd werd een korte toespraak te houden. Ik vertelde over de situatie van de kinderen en jongeren in Syrië die hebben geleden onder de oorlogsjaren en hoe dit een negatieve invloed had op hun psychologische en sociale ontwikkeling. Na een aantal maanden kwam zij bij ons langs en vertelde ons dat de Raad van Kerken Delft als doel voor de kerstcollecte de kinderen van onze kerk in onze stad Latakia in Syrië koos om om kerstcadeaus te kunnen kopen.

Ik wilde heel graag iets doen om mijn kerk in Syrië te helpen én de Syriërs hier in Nederland. Daarom heb ik een stichting in Nederland opgezet om Syrische vluchtelingen te helpen effectief te integreren in de samenleving en mensen in nood over de hele wereld te helpen. Henny en de kerkleden hebben me geholpen deze stichting Open Hands te creëren met hun uitgebreide kennis en sociale relaties. Henny nodigde me ook uit als gast op de Landelijke Diaconale Dag en daar ontmoette ik ook veel aardige mensen met wie ik tot nu contact heb en daardoor werk ik nu met hen als vrijwilliger. Dankzij Henny hebben we veel vrienden in de Vierhovenkerk, het zijn echt goede mensen. Henny ondersteunde me niet alleen persoonlijk, maar ze hielp ook onze kerk, de Antiocheens Orthodoxe Kerk, om in de Vierhovenkerk diensten te kunnen houden. Ze heeft ook een aantal van mijn Syrische vrienden geholpen die in het AZC Wageningen zijn. Voor ons gezin is ze een grootmoeder voor mijn kinderen, die ze thuis uitnodigt in de vakanties en hen begeleidt bij verschillende activiteiten. Ze naait prachtige jurken voor de meisjes. Zij is echt een hulp voor ons in ons nieuwe land.

Wat geweldig om te voelen dat we in ons nieuwe land een grote familie hebben die van ons houdt, ons steunt en voor ons bidt. Ik zal nooit die dag vergeten toen mijn zoontje Alexander werd gedoopt, de kerk vol vrienden was die bij ons kwamen bidden en ons feliciteerden. Het was voor het eerst dat mijn Nederlandse vrienden deelnamen aan een doopdienst volgens de oosters-orthodoxe liturgie. Het was echt een bijzondere dag, omdat culturen, talen en gebeden zich met elkaar vermengden.

Een grote familie
“Toen we ons land verlieten, lieten we onze familie en de mensen van wie we hielden achter en veel herinneringen, maar we reisden met ons geloof in de Heer Jezus, die hemel en aarde geschapen heeft, die ons niet heeft verlaten en die goede mensen op onze weg heeft gestuurd. In Nederland hebben we veel goede en gastvrije mensen ontmoet die ons steunden en voor ons zorgden, vooral mensen binnen de kerk omdat de kerk overal is als vruchtbare grond voor een goede groei van het zaad. Onze relatie met Henny en andere vrienden in de kerk heeft ons het gevoel gegeven dat dit ook ons land is en dat we een grote familie hebben die van ons houdt en ons omhelst.

Tot slot wil ik tegen iedereen die verdrietig en gekweld is in deze wereld zeggen: wees ervan overtuigd dat de Heer je in het donker van de weg een gezicht van licht zal sturen.”

Foto: De doop van jongste zoon Alexander op 23 december 2018 in de Grieks Orthodoxe kerk in Rotterdam