Zwarte theologen als Rubén zijn onmisbaar
Jeannet Bierman doceert theologie op de universiteit in Cali, Colombia. Ze beschrijft haar ontmoeting met theoloog Rubén.
Verhuizen
Alles kan in dat geleende busje, want zoveel staat er niet in hun appartement schuin tegenover mijn huis. Rubén en Claudia kunnen de huur van hun appartement op het terrein van de universiteit in Cali niet meer betalen en hebben goedkopere woonruimte gevonden. Rubén is al een paar jaar afgestudeerd en de huur wordt verhoogd als je geen student meer bent. Met zijn werk in een eetproject en met muziekgroepen komt hij niet aan een minimumloon. Af en toe verbaas ik me erover met hoeveel gemak de meeste mensen hier verhuizen. Ze hechten zich niet zo aan een huis en na een paar dagen heimwee gaan ze weer door met hun leven. Hoewel ze in de buurt blijven wonen, zal ik de bijna dagelijkse gesprekken missen. Voor bezoekjes buiten het terrein van de universiteit, heb je toch weer een taxi nodig.
Theoloog Rubén betrokken bij onrecht
Acht jaar geleden heeft Rubén ervoor gekozen om het platteland en zijn vertrouwde omgeving te verlaten om theologie te gaan studeren aan de universiteit. Hij heeft een aantal pastors in de familie, maar wil niet herhalen wat zij al jaren doen. Hij wil nieuwe wegen zoeken. Eerst probeert hij online te studeren, maar dat valt tegen. Hij mist het directe contact met de docent en de groepsdynamiek. Daarom stapt hij in de bus om 24 uur later in Cali aan te komen. In de regio waar zijn familie woont is veel geweld door drugshandel, maar echte armoede en honger kent hij niet, omdat ze hun eigen groenten verbouwen. Daarom schokt het hem als hij in één van zijn eerste weken in Cali een man uit een vuilnisbak ziet eten. Dat beeld laat een blijvende indruk bij hem achter. Vanaf dat moment weet hij zeker dat hij in zijn studie nooit wil blijven steken in abstracte reflectie en onderzoek. Zijn studie theologie moet van betekenis zijn voor mensen die op straat leven.
Psychologe Claudia
Claudia komt uit Bogotá en heeft Rubén leren kennen tijdens een oecumenisch jongerenkamp. Zij is bijna klaar met haar studie psychologie. Het liefst wil ze de bezoekers van de eetgroep in de toekomst psychisch ondersteunen. Ze dromen allebei over een Colombia waar iedereen tot zijn en haar recht kan komen. Drie jaar geleden zijn ze getrouwd en vanaf dat moment wonen ze samen op het terrein van de universiteit.
Diepgeworteld racisme
Claudia heeft nooit een warme band gehad met haar ouders. Toch schrikt ze van hun reactie als ze vertelt dat ze een relatie heeft met een zwarte man. "Hoe kun ze ons dit aandoen. Hij komt er niet in", kreeg ze te horen. Gelukkig is hun houding wel veranderd sinds ze Rubén beter hebben leren kennen, maar het is helaas wel exemplarisch. Racisme is een groot probleem en diepgeworteld in de Colombiaanse samenleving. Het racisme was vervlochten met het kolonialisme en de zending. De inheemse en zwarte bevolking worden nog steeds heftig gediscrimineerd. De huidige vice-presidente van kleur lost dat maar zo niet op. Op de universiteit zijn we er ons van bewust, dat theologie gedekoloniseerd moet worden. Dat betekent tijd nemen om na te denken over een nieuwe theologie, die voortkomt uit mensen die altijd gemarginaliseerd zijn geweest. Hierbij zijn theologen als Rubén onmisbaar.
Jeannet Bierman, Cali, Colombia
Bekijk in deze film de eetgroep waar Rubén en Claudia actief zijn: