In het overwegend christelijke Rwanda kunnen tienduizenden christenen sinds enkele maanden niet meer naar hun kerk, omdat hun kerkgebouw plotseling is gesloten vanwege strenge eisen van de Rwandese overheid. Ook ruim 250 Presbyteriaanse kerkgebouwen moesten halverwege 2024 sluiten. Voor veel gelovigen is dit hard aangekomen. Vanuit Nederland willen hen ondersteunen. Doe je mee?
Strengere eisen voor gebouwen en voorgangers
De Rwandese regering maakte in 2018 een wet waarbij ze strengere regels opstelden voor religieuze gebouwen en wat betreft opleidingen van hun voorgangers. Ook moslims en andere religies kregen hier dus mee te maken. Gelovigen kregen enkele jaren om zich aan te passen. Sinds augustus 2024 zijn meer dan 60 procent van kerkgebouwen van allerlei denominaties gesloten, die niet aan de nieuwe eisen voldeden (9.000 van de 14.000). Ook andere religieuze instellingen hadden hiermee te maken. Veel gelovigen hebben onvoldoende geld voor de aanpassingen.
Ruim 250 Presbyteriaanse kerkgebouwen gesloten
De Protestantse Kerk in Nederland heeft nauwe banden met de Presbyteriaanse Kerk in Rwanda. Voorzitter Pascal Bataringaya vertelt: “Bij ons zijn 99 hoofdkerken en 155 kleinere (dorps)kerken gesloten.” Voor de gemeenteleden is dit een ramp. Zeker voor wie in armoede leven en worstelen met stress. Voor hen is de kerk hun toevluchtsoord en plek van verbondenheid. “Zonder kerk verliezen mensen hun houvast”, zegt predikant Jean Paul Ndikumana van de gesloten kerk uit Nkuri. “Ze raken depressief, want zonder geloof is er geen hoop, en zonder hoop is er geen toekomst. We moesten ook seminars en trainingen annuleren, omdat ons kerkgebouw niet gebruikt kan worden.” Gezinnen van predikanten zitten ineens zonder salaris. In dorpskerken wordt dat elke week tijdens de kerkdienst bij elkaar gebracht door de gelovigen. Er is onvoldoende plek voor huwelijksdiensten, doopdiensten en avondmaal. Uitvaartdiensten moeten plotseling naar andere plekken uitwijken. Kerkelijke activiteiten liggen stil.
Veel uitdagingen
De sluiting van ruim 250 gebouwen stelt de Presbyteriaanse Kerk voor grote uitdagingen. Het vraagt ook om onderlinge solidariteit tussen grote kerken in steden en kleine dorpskerken. Dominee Pascal Bataringaya licht toe: “We organiseren nu meerdere diensten in naburige kerken, maar voor veel mensen is de afstand naar een ander gebouw te groot. We stellen ieder jaar een boekje samen met onderwijsmateriaal, gebeden en instructies. Dat sturen we naar alle basisgemeenschappen van gezinnen en predikanten die wekelijks samen bidden, bijvoorbeeld via Whatsapp. Maar niet alle gezinnen hebben een mobiele telefoon.”
Plan van aanpak voor heropening van kerken
Vooruitblikkend op de toekomst stelt dominee Bataringaya: “We begeleiden gemeenten van gesloten kerkgebouwen om aan de nieuwe eisen van de overheid te voldoen. We helpen met het afbouwen van kerkgebouwen, het beheren van parkeerplaatsen en tuinen rondom de kerk, het plaatsen van geluidsisolatie, het installeren van watertanks en brandblussers, het schilderen en bouwen van extra toiletten en dergelijke. We moeten inspecties aanvragen en wachten op officiële heropening. In de afgelopen maanden konden we vijf van onze hoofdkerken opnieuw openen en zijn andere gebouwen bezocht voor herkeuring. We hopen ieder jaar ruim dertig kerken opnieuw te kunnen openen.”
Steun dit werk
Steun vanuit Nederland is vanzelfsprekend meer dan welkom. Geef een bijdrage aan het programma Zending om kerkgebouwen in Rwanda opnieuw te kunnen openen, zodat mensen een plek hebben om op adem te komen en samen te geloven.