Bewustwording in de trein van Jakarta naar Yogya
Vorige week woensdag ben ik weer aangekomen in Yogyakarta. Het was een lange reis die in verschillende fasen verliep. Eerst van Amsterdam naar Jakarta, via Singapore. Normaalgesproken kan je vanaf Jakarta direct door naar Yogya, maar nu is er een verplichte 8-daagse quarantaine in een hotel in Jakarta. Hierbij word je op de eerste en op de laatste dag getest op Covid en pas als de tweede test negatief is mag je verder reizen. De eerste colleges van het jaar vonden dus plaats vanuit een hotel in Jakarta.
De stress van het reizen
Er zijn mensen die zeggen dat het niet gaat om de bestemming, maar om de reis ernaartoe. Dit klinkt misschien mooi, maar gaat voor mij niet op. Voor mij gaat het om de bestemming. Zelfs onder normale omstandigheden houd ik al niet van de reis zelf, tijdens een pandemie is deze reis echter nog minder vermakelijk. Afgezien van alle documenten en bewijsstukken die geregeld moeten worden is ook de overstap in Singapore geen pretje. In Singapore moeten alle passagiers letterlijk in een lange rij achter een medewerker van de gezondheidsdienst aanlopen tot ze bij de gate aankomen van hun aansluitende vlucht. Daar wordt je temperatuur opgenomen en moet je met passagiers van de nieuwe vlucht bij die gate wachten tot vertrek. Een vreemde ervaring.
Het privilege van het reizen
Tegelijkertijd ben ik me bewust van het enorme privilege van reizen in de huidige omstandigheden. Een vakantiereis binnen Europa is al niet voor iedereen weggelegd, laat staan een reis de halve wereld over. Dat privilege zie je ook tijdens de reis: een vrijwel leeg vliegtuig, bijna lege luchthavens. Massareizen is er niet meer bij. Zelfs binnen Indonesie is reizen een luxeproduct geworden. Je moet sowieso al gevaccineerd zijn en een coronatest laten afnemen. Slechts 25% van de bevolking heeft de eerste prik gehad en een test kost nog steeds bijna 10% van een minimumloon. De laatste fase van mijn reis ging per trein van Jakarta naar Yogya, ongeveer 8 uur reizen. De coupe was voor nog een 30% bezet.
Het gemis van onverwachte ontmoetingen
De treinreis van Jakarta naar Yogya was een van mijn eerste lange reizen over land in Indonesië. Vanzelfsprekend wist ik wel dat Indonesië meer is dan slechts stedelijk gebied, maar het is toch indrukwekkend om het platteland, de bossen en het bergachtig gebied in West- en Midden-Java te zien. In boeken over Indonesië, zoals Van Reybrouck’s recente Revolusi, zal je altijd lezen over lange reizen in het uitgestrekte land en de bijzondere ontmoetingen die mensen op die reizen ervaren. Onverwachte en onwaarschijnlijke ontmoetingen, waarin verschillende werelden elkaar raken, ontmoetingen met een open blik, die een nieuw perspectief bieden, die creativiteit teweegbrengen. De treinreis van Jakarta naar Yogya maakte me niet enkel bewust van mijn privilege, maak ook van de onwerkelijke situatie waarin we Indonesië hebben leren kennen. Zonder lange landreizen, zonder onwaarschijnlijke ontmoetingen en met meer online contact dan tatap muka - van aangezicht tot aangezicht.
