Colombiaanse theologen en biodiversiteit
Eind oktober vond de COP16 plaats in Cali, de internationale top om het wereldwijde verlies aan biodiversiteit tegen te gaan. Docent Jeannette Bierman bespreekt dit onderwerp met haar theologiestudenten. De schreeuw van de aarde is immers de schreeuw van de arme.
COP16 in Cali
De COP16 werd van 21 oktober tot en met 1 november 2024 gehouden in Colombia, dat na Brazilië het land met de meeste biodiversiteit is. Cali is gaststad vanwege haar rijke biodiversiteit en sterke betrokkenheid bij milieubehoud. Men verwacht dat deze conferentie een belangrijke impact zal hebben op de hele regio. Twee weken lang bruiste de stad van positieve energie en creativiteit door de aanwezigheid van mensen en organisaties, die gaan voor een verandering. Men hoopt dat het verlies aan biodiversiteit wereldwijd gestopt kan worden vóór 2030. Maar dan moet er flink wat geld worden gestoken om de plannen uit te voeren. Ik kan nu al verklappen dat het in de slotverklaring genoemde bedrag bij lange na niet genoeg zal zijn om dat waar te maken.
Inheemse volken lid van adviesraad
De COP16 wordt ook wel de COP van de inheemsen genoemd. Zij krijgen in het vervolg zitting in een permanente Adviesraad en worden zo betrokken bij het besluitvormingsproces. Daarmee krijgen ze de erkenning dat hun rechten op land en natuurlijke hulpbronnen cruciaal zijn. Het bewustzijn groeit gelukkig dat we, ook als kerken, veel kunnen leren van inheemse volkeren. Inheemse gemeenschappen hebben vaak een holistische kijk op de natuur, waar mens en milieu als één geheel worden gezien, en niet als afzonderlijke entiteiten. Deze visie draagt bij aan een diepere relatie met de natuur, die gebaseerd is op zorg, respect en balans in plaats van exploitatie.
Ecotheologie
De universiteit grijpt bovenstaande gebeuren aan om aandacht te schenken aan de relatie tussen Theologie en Ecologie. De week voor de COP16 mag ik elke avond lesgeven over dit thema. Hoe kan de Theologie bijdragen aan zorg voor de Schepping? Hoe zijn gerechtigheid en vrede verweven met het tegengaan van de uitbuiting van de aarde? We kijken nog eens goed naar de term rentmeesterschap uit het eerste Scheppingsverhaal. Hebben we ons daarmee niet boven de natuur geplaatst om die te beheersen? Terwijl we toch onderdeel zijn van de natuur en haar zouden moeten beschermen. Het eerste Scheppingsverhaal eindigt met de heiliging van de sabbat, de rustdag, niet alleen voor de mens maar ook voor de aarde.
Schreeuw van de aarde en de arme
Bij de Latijns-Amerikaanse theoloog Leonardo Boff lezen we dat de schreeuw van de aarde ook de schreeuw van de arme is. De gevolgen van de klimaatcrisis zijn het eerst merkbaar bij de meest kwetsbaren. Al in 1995 schreef hij over deze verwevenheid. Zij zijn de eerste slachtoffers van de ontbossing, de illegale mijnbouw, de vervuiling en de drugshandel.
Theologen hebben de opdracht te werken aan een nieuwe ethiek en spiritualiteit, die de economie en de techniek wellicht op andere gedachten kan brengen. 
Opdracht aan de studenten
De studenten blijken aan het eind van de week overtuigd te zijn (geraakt) van het belang om de zorg voor de Schepping te integreren in hun dagelijkse praktijk. Maar ze vinden dat ook spannend. Ik geef ze de om concreet aan de slag te gaan met die bewustwording. Dat kan tijdens de eredienst, bij een geloofsgesprek of met een vrouwen- of jongerengroep. Samen met hen ben ik benieuwd naar hun verslagen hierover...
Jeannette Bierman, theologiedocent in Cali, uitgezonden door Kerk in Actie
