De Pauluskerk: laatste vangnet voor mensen die nergens anders terechtkunnen
In een uitdagend politiek klimaat blijft de Pauluskerk in Rotterdam mensen die nergens anders terechtkunnen een laatste vangnet bieden. Met steun van Kerk in Actie bieden vrijwilligers en medewerkers warmte, zorg en perspectief en zetten ze zich in voor de belangen van bezoekers bij overheid en samenleving.
De Pauluskerk in Rotterdam is al decennialang een veilige haven voor mensen die buiten de boot vallen: dak- en thuislozen, ongedocumenteerden, arbeidsmigranten zonder werk of psychisch kwetsbare mensen die uit het zorgsysteem zijn gegleden. “Als mensen nergens meer terechtkunnen, worden ze naar ons gestuurd,” zegt ds. Martijn van Leerdam, directeur van de Pauluskerk. “Wij zijn letterlijk het laatste vangnet.”
Gezien worden
Elke dag vinden zo’n driehonderd dakloze mensen hun weg naar de Pauluskerk. Van 9 tot 21 uur, 7 dagen in de week, kunnen zij er terecht voor een boterham, een douche, schone kleding en medische hulp. ’s Nachts is er noodopvang voor dertig tot veertig mensen. “Onze bezoekers krijgen hier rust, aandacht en een luisterend oor”, vertelt Van Leerdam. “We helpen hen stap voor stap weer grip te krijgen op hun leven. Dat begint met iets kleins: een gesprek, een kop koffie, iemand die hun naam kent.”
In de kerk zijn ruim 250 vrijwilligers actief. “Zij zorgen ervoor dat bezoekers zich gezien weten,” zegt Van Leerdam. “Het is belangrijk dat mensen ervaren dat ze ertoe doen, dat iemand hen serieus neemt.”
Tussen hoop en spanning
Tegelijk ligt er politieke druk op de Pauluskerk. Vanuit de lokale politiek klinkt de wens om de kerk te verplaatsen, omdat haar ligging in het hart van de stad overlast zou veroorzaken. Van Leerdam begrijpt die zorgen, maar benadrukt dat verplaatsing niet de oplossing is. “De Pauluskerk staat hier niet toevallig”, zegt hij. “Wij zijn op de plek waar de nood zichtbaar is. Als je ons weghaalt, verdwijnen de problemen niet, je maakt ze alleen minder zichtbaar. Wij zijn er juist voor mensen die nergens anders terechtkunnen.”
Toenemende nood in de stad
De nood in Rotterdam groeit, merkt Van Leerdam. “Twaalf jaar geleden sliepen er hooguit een tiental mensen op straat. Nu zijn dat er honderden. Dat zegt iets over hoe ons systeem is vastgelopen. Mensen worden geweigerd omdat ze te ‘zelfredzaam’ zouden zijn, of omdat ze niet in een hokje passen. Wij zien wat dat met mensen doet: wanhoop, isolement, verlies van waardigheid.”
De Pauluskerk probeert daartegenin te gaan met wat Van Leerdam noemt ‘simpele barmhartigheid’. “We helpen waar we kunnen: een maaltijd, een boodschappenbon, praktische steun, een netwerk van instanties dat we aanspreken. Iedere persoon die we verder kunnen helpen, is goud waard.”
Hoop die zichtbaar wordt
Tussen alle zorgen door ziet Van Leerdam ook lichtpuntjes. “We hebben een man die hier ooit binnenkwam als hulpvrager. Hij bleef komen, ging vrijwilligerswerk doen en besloot zich uiteindelijk te laten dopen. Hij zei: ‘Nu mag ik eindelijk zelf kiezen waar ik in geloof.’ Dat zijn momenten die me diep raken. Ze laten zien dat het kan: dat mensen opnieuw beginnen, hoe moeilijk hun weg ook is.”
Gerechtigheid begint met omzien
De Pauluskerk voelt zich gedragen door kerken en organisaties die meeleven. “We weten ons verbonden met Kerk in Actie en al die gemeenten die ons steunen. Dat geeft kracht en moed, ook voor onze bezoekers,” zegt Van Leerdam. “Zo weten wij dat zij en wij er niet alleen voor staan. Er is een netwerk van mensen dat om ons heen staat. Dat is van onschatbare waarde.”
Droom voor de toekomst
Wat hoopt Van Leerdam voor de toekomst? “Dat niemand in Rotterdam meer op straat slaapt. Dat we over tien jaar geen noodopvang meer hoeven te zijn, maar een buurtplek waar geloof, gemeenschap en zorg voor elkaar vanzelfsprekend samenkomen. We kunnen dat niet alleen, maar samen met kerken, vrijwilligers en overheid kunnen we wél verschil maken.”
De Pauluskerk Rotterdam wordt ondersteund door Kerk in Actie. Samen bieden we mensen zonder thuis een plek van warmte, waardigheid en perspectief.
