Een voetafdruk die toekomstbepalend is
“We noemden haar Wi Zin Li,” zegt moeder Saw terwijl ze haar slapende dochter heen en weer wiegt in haar armen. “Dat betekent ‘bloemachtig licht’ in het Birmees.” Wi is geboren in Thailand, nadat moeder Saw Myanmar is ontvlucht. Vluchtelingen zijn in Thailand niet welkom, maar dankzij een geboorteregistratie heeft Wi wel recht op verblijf.
Tekst en beeld: Daphne Wesdorp
Glunderend zit moeder Saw zit in een warme kamer, afgescheiden door een gordijn, op de genealogieafdeling van de Mae Tao-kliniek, partnerorganisatie van Kerk in Actie, op de Thais-Birmese grens. " De naam Wi Zin Li - bloemachtig licht - staat voor elegantie, schoonheid en vreugde.”
Gevlucht voor zware gevechten
Naast haar zit haar moeder, Ma Ohmar Thein, die voor de tweede keer oma is geworden. “We komen uit Bago, in Myanmar. Ik mis mijn huis, mijn dorp,” zegt Ma Ohmar Thein. In Bago hebben de afgelopen maanden zware gevechten tussen het leger en rebellengroeperingen duizenden mensen ontheemd. Saw en haar moeder vluchtten in 2022 naar de Thaise grens, waar ze nu wonen in een zelfgebouwde hut. “In Myanmar hadden we werk,” vertelt Ma Ohmar Thein. “Op de rijstvelden konden we tijdens het oogstseizoen wat verdienen. Maar na de staatsgreep (in 2021) raakten we werkloos. De oorlog verwoestte niet alleen onze huizen, maar ook de economie. Als het veilig is in Myanmar, willen we terug naar huis.”
Brandende zon
De familie werkt nu zes dagen per week op Thaise akkers. “Het werk is zwaar—maïs plukken in de brandende zon. Ik word ouder en weet niet hoe lang ik dit nog volhoud,” zegt Ma Ohmar Thein. Soms is er dagenlang geen werk, en moet het gezin rondkomen met vrijwel niets. “Mijn man en ik verdienen samen ongeveer vijf euro per dag. Sinds mijn dochter een baby heeft, moeten we onze middelen delen, omdat zij niet kan werken.”
Achtergesteld
Vluchtelingen uit Myanmar krijgen de helft betaald van wat Thaise dagarbeiders verdienen. Pleiten voor eerlijke lonen is zinloos, zegt Ma: “We begrijpen de taal niet. We kunnen alleen ja knikken tegen mensen die de taal wél spreken.” Het grootste obstakel blijft echter hun gebrek aan legale documenten. Zonder papieren zijn Saw en haar moeder rechteloos. “Papieren aanvragen is niet mogelijk. Alleen met een Thais geboortebewijs kun je een tienjarige verblijfsvergunning krijgen,” legt Saw uit. “We durven de boerderij niet te verlaten. Zelfs naar de kliniek gaan is riskant. We moeten een betrouwbare chauffeur inhuren en betalen vijf keer meer dan Thaise paspoorthouders. Als de politie ons stopt, moeten we soms tot vierhonderd euro betalen. Kunnen we dat niet, dan worden we gedeporteerd naar Myanmar.”
Deportatie
Deportatie betekent levensgevaar. Mannen worden naar de frontlinies gestuurd of beschuldigd van steun aan het verzet, met arrestatie of executie als gevolg. “Hier hebben we beperkte bewegingsvrijheid, maar teruggaan naar Myanmar is geen optie vanwege de oorlog en de dienstplicht. Ondanks alles is het hier een klein beetje beter.”
Geboortebewijs biedt hoop
Wi Zin Li beseft nog niet hoeveel geluk ze heeft gehad. Dankzij haar Thaise geboortebewijs kan ze een tienjarige verblijfsvergunning krijgen en in de toekomst aanspraak maken op een Thais paspoort. “Ik wil dat ze studeert en een goed inkomen verdient,” zegt Saw Thi Dar Sa. “Wij zijn niet geschoold, maar we willen dat Wi Zin Li een beter leven heeft dan wij.”
