Puzzle raksasa: candi Prambanan

Yogyakarta wordt wel de stad van duizend tempels (seribu candi) genoemd. De stad heeft een lange geschiedenis en was een machtscentrum voor hindoeïstische, boeddhistische en islamitische koninkrijken. Zelfs nu heeft de stad nog een sultan in plaats van een gouverneur en een bijzondere status met meer autonomie dan andere gebieden. Behalve die sultansfamilie zijn ook de duizend tempels in Yogyakarta een erfenis van de geschiedenis van de stad. Een van de tempels is de Prambanan.

Toerist in eigen stad   

Samen met de Borobudur is de Prambanan een van de belangrijkste toeristische trekpleisters van Yogyakarta. De meeste toeristen verblijven slechts een paar dagen in Yogyakarta en bezoeken in die tijd beide tempels en het paleis van de huidige sultan. Saskia en ik hadden pas na 8 maanden voor het eerst de gelegenheid om de Prambanan te bezoeken. We maakten vaak de grap dat we ondertussen vrijwel alle bouwmarkten in Yogyakarta hadden bezocht, maar nog geen enkele tempel. Toen we enkele weken gelegen dus eindelijk naar de Prambanan gingen, gelegen op zo’n 15 kilometer van ons huis, voelde het even alsof we toerist in eigen stad waren. Normaal gesproken wemelt het in de Prambanan van de toeristen. Ons bezoek vond echter plaats tijdens de Ramadan, op een vrijdagmiddag en natuurlijk midden in de coronapandemie, waardoor we vrijwel de enige bezoekers waren.

 

Tempel of tempels

Hoewel de tempel op de foto hierboven vaak wordt gezien als de Prambanan is de Prambanan in werkelijk niet een tempel, maar een tempelcomplex met honderden verschillende hindoeïstische en boeddhistische tempels. De diverse tempels liggen enkele honderden meters van elkaar, zijn gebouwd voor diverse goden en hebben allen hun eigen karakter en architectuur. Een bezoek aan het tempelcomplex kan daarom al snel een paar uur in beslag nemen.

 

Prambanan als reuzepuzzel

De meeste van deze tempels zijn gebouwd in de 8^e en 9^e eeuw n.C. en hebben een zwaar leven achter de rug. Door natuurrampen, vernieling en simpelweg slijtage zijn de tempels zwaar beschadigd. Sinds begin 20^e eeuw worden de tempels gerenoveerd, een proces dat nog honderden jaren kan duren. De restoratie heeft iets weg van een reuzepuzzel, zoals op de foto hieronder te zien is. Er ligt een hoopje originele stenen die worden aangevuld met nieuwe stenen en samengevoegd tot de originele vorm van de tempels. Het mooie is echter dat de restoratie de lange geschiedenis van de Prambanan goed illustreert, maar ook een beeld geeft van de toekomst. Het contrast tussen de tempels die nog zonder vorm zijn en de tempels die al af zijn en tussen de originele donkere stenen en de nieuwe lichte stenen geven mooi weer wat de tempels hebben doorstaan en hoe bijzonder het eruit zal zien als de puzzel eenmaal voltooid is.