Wat doet Kerk in Actie voor mensen op de vlucht?
Sinds de mensheid bestaat zijn er mensen op de vlucht. Op zoek naar veiligheid voor oorlog of natuurgeweld laten mensen alles achter. Kerk in Actie ondersteunt vluchtelingen overal ter wereld met onderdak, water, voedsel, hygiëne, zorg en onderwijs en komt op voor hun rechten.
Meestal opvang in eigen regio
Door berichtgeving in de media lijkt het vaak alsof de meeste vluchtelingen naar rijke westerse landen komen. Cijfers laten zien dat dit niet klopt. De meerderheid van de 117,3 miljoen mensen die gedwongen zijn te vluchten, is ontheemd in eigen land (68,3 miljoen mensen). En van de 43,4 miljoen mensen die hun land zijn ontvlucht, verblijft het grootste deel in een buurland. Ongeveer een kwart van alle mensen die hun land noodgedwongen verlieten verblijft in hoge inkomenslanden, waaronder Nederland.
- 60% van de vluchtelingen is ontheemd in eigen land
- 70% van wie buiten eigen land vlucht, wordt opgevangen in een buurland.
- 76% van de vluchtelingen wordt opgevangen in landen met een laag- of middeninkomen.
Vluchtelingen in Nederland en Europa
De meeste vluchtelingen die in Nederland verblijven komen uit Oekraïne, Syrië, Eritrea, Afghanistan, Iran, Turkije, Jemen, Somalië en Irak. Dit zijn landen met veel geweld of een groot gebrek aan vrijheid. Omdat Oekraïners Europeanen zijn, hebben zij een speciale status met toestemming voor tijdelijk verblijf en mogen zij in Nederland werken. Als mensen een vluchtelingenstatus hebben gekregen, kunnen ze na een aantal jaren een Nederlands paspoort aanvragen en naturaliseren. Daarnaast verblijven zo’n 30.000 mensen zonder geldige verblijfspapieren in Nederland. Een kwart van alle asielaanvragen in de Europese Unie wordt in Duitsland gedaan. Van alle asielaanvragen per 1.000 inwoners, staat Nederland op de 13e plaats in Europa.
- Bekijk de meest recente cijfers over vluchtelingen via VluchtelingenWerk.
Wanneer is iemand een vluchteling?
Volgens het VN-Vluchtelingenverdrag is een vluchteling iemand die bang is voor vervolging vanwege zijn ras, godsdienst, politieke overtuiging, nationaliteit of de sociale groep waar hij deel van uitmaakt. Iedereen die vlucht heeft het recht asiel (bescherming) te vragen in een ander land. Niemand die gevlucht is mag teruggestuurd worden naar het land van herkomst als er gegronde vrees voor vervolging bestaat. Niet iedereen die vlucht krijgt een verblijfsvergunning. Toch kunnen deze mensen niet altijd terugkeren naar hun land van herkomst. Soms is er onvoldoende bewijs, zijn er geen papieren om terug te keren of durft iemand niet terug. Mensen raken dan ‘ongedocumenteerd’ en hebben een zeer zwaar bestaan. Zij mogen niet werken en hebben geen recht op sociale voorzieningen.
Waar krijgen vluchtelingen mee te maken?
Vluchtelingen laten hun huis, hun bezittingen, hun baan of school, hun familie en vrienden, alles wat hun lief en vertrouwd is achter. Dat is een noodzakelijke en moedige stap. Ze reizen vaak via gevaarlijke routes over land, door bergen, door woestijnen of over zee. Ze lopen het risico vastgezet te worden of om ziek te worden of zelfs te overlijden. Als ze verder weg reizen moeten ze mogelijk wennen aan een nieuwe cultuur in een land waar ze de taal niet spreken. Ze krijgen vaak te maken met discriminatie en uitbuiting. Ook zijn er allerlei bureaucratische belemmeringen als ze asiel aanvragen. Kinderen missen vaak langere tijd onderwijs. Vluchtelingen kunnen door verlies, onzekerheid, vijandigheid en zorgen om achterblijvers ten einde raad de moed verliezen.
Hoe kijkt Kerk in Actie naar vluchtelingen en migranten?
Vluchtelingen en ook migranten zijn vaak krachtige mensen met de noodzaak of moed om elders een nieuw bestaan op te bouwen. Veel hoofdpersonen uit de Bijbel waren vluchtelingen of migranten, zoals Abraham, Jozef, Mozes, Naomi, David, Jozef en Maria en Jezus. In de Bijbel staat dat alle mensen pelgrims zijn en dat we gastvrij moeten zijn naar buitenstaanders. Kerk in Actie ziet vluchtelingen en ook migranten niet als probleem, maar als gelijkwaardige mensen, die in een nieuwe samenleving tot hun recht moeten komen. Zij kunnen die helpen opbouwen.
Wat doet Kerk in Actie voor vluchtelingen?
Overal ter wereld staan kerken en andere partnerorganisaties van Kerk in Actie klaar om mensen op de vlucht humaan op te vangen en perspectief te bieden. Kerken en hun zeer professionele hulporganisaties zorgen voor eten, schoon drinkwater, onderdak, hygiëne, zorg en ook voor opleidingen voor kinderen en voor volwassenen, zodat ze weer zelf in hun inkomen kunnen voorzien. Naast lichamelijke zorg bieden kerken ook geestelijke zorg, wat van groot belang is als zij in geestelijke nood zijn vanwege trauma’s. Daarnaast werkt Kerk in Actie aan een beter beleid voor vluchtelingen. In Nederland adviseert Kerk in Actie kerken die van betekenis willen zijn voor gevluchte mensen.
Hulp aan de opvanggemeenschap
Het is altijd belangrijk dat nieuwkomers een goede relatie opbouwen met inwoners van het gastland. Anders kunnen er spanningen ontstaan. Dat gebeurt al in Nederland, maar komt ook voor in landen of regio’s waar het leven vol uitdagingen is of waar men zich overspoeld voelt door vluchtelingen vanwege geweld of een onleefbaar bestaan in omringende landen. Zo is in Libanon meer dan een kwart van de inwoners gevlucht vanuit een ander land. Er kunnen spanningen ontstaan als vluchtelingen een beroep doen op banen bij hoge werkloosheid of op schaarse hulpbronnen zoals brandhout, schoon drinkwater of vruchtbare landbouwgrond. Kerk in Actie steunt in die gevallen ook de oorspronkelijke bevolking en werkt via lokale kerken aan het verbeteren van onderlinge relaties.
Hulp bij terugkeer
Regelmatig keren vluchtelingen terug naar hun eigen plaats en thuisland als het weer veiliger of beter leefbaar is. Vaak kunnen zij steun gebruiken bij het opbouwen van een nieuw bestaan. Kerk in Actie biedt dan hulp met (materialen voor herstel van) onderdak of middelen om voedsel te verbouwen of een inkomen ter verdienen.
Waar biedt Kerk in Actie hulp aan vluchtelingen?
Kerk in Actie biedt hulp aan vluchtelingen in Afrika (Zuid-Soedan, Ethiopië, Kameroen, Nigeria), in Azië (Myanmar, Thailand), Latijns-Amerika (Colombia, Haïti), het Midden-Oosten (Syrië, Libanon, Jordanië) en Europa (Oekraïne, Griekenland, Italië, Moldavië, Nederland). Daarnaast via een internationaal kerkelijk netwerk ACT Alliance op vele andere plekken ter wereld.
Hoe beïnvloedt Kerk in Actie het vluchtelingenbeleid?
Samen met anderen zet Kerk in Actie zich in voor een vluchtelingenbeleid, dat de internationale verdragen rond mensenrechten en de rechten van vluchtelingen en kinderen respecteert. In Europa laat Kerk in Actie haar stem horen samen met Europese kerken. In Nederland spreekt Kerk in Actie regelmatig met politieke beleidsmakers om signalen van kerken door te geven. Juist in een tijd waarin de rechten van vluchtelingen steeds meer onder druk staan, is dat van groot belang.
Hulp aan mensen zonder verblijfsvergunning
In eigen land strijdt Kerk in Actie voor een menswaardig bestaan voor mensen die uitgeprocedeerd zijn en geen recht meer hebben op verblijf in Nederland. Diverse kerkelijke initiatieven helpen mensen zonder verblijfspapieren met informatie, advies en scholing en stimuleren hun zelfredzaamheid en bieden soms hulp bij terugkeer. Kerk in Actie steunt bijvoorbeeld stichting LOS, INLIA, Villa Vrede in Utrecht en het Wereldhuis in Amsterdam. Kerk in Actie stond aan de wieg van de bed-bad-broodregeling als minimale steun voor juist deze mensen, die geen mogelijkheid zien om terug te keren. Deze regeling met het kabinet Schoof onder grote druk.
Waarom kiest Kerk in Actie voor deze aanpak?
Wereldwijd zijn we samen de kerk in actie. We delen ons geloof én we geloven in delen. Voor God telt elk mens. Alle mensen zijn geschapen naar Gods beeld. Daarom zijn alle mensen fundamenteel gelijkwaardig. Dat betekent ook dat niemand mag worden buitengesloten, of gedwongen tot een bestaan in armoede of afhankelijkheid. Iedereen mag meedoen. Bij steun aan mensen op de vlucht delen we daarom allereerst onze tijd en aandacht. Het gaat om ontmoeting en verbinding. Als er een relatie is kunnen hulpvragen aan de orde komen. Als kerken zijn we onderdeel van een wereldwijd netwerk van mensen, die relaties kunnen aangaan met mensen op de vlucht. Dat is wereldwijd van groot belang.
Wat doet de Protestantse Kerk voor vluchtelingen? | Protestantse Kerk in Nederland
Wat doen kerken in NL voor Vluchtelingen?
