‘Zonder aandacht voor de trauma’s gaan wederzijds respect en tolerantie verloren’
Moe, getraumatiseerd en bang. Drie woorden die de gemoedstoestand van de inwoners van Israël - Joods, Palestijns of anders – typeren, een jaar na 7 oktober. Psychosociale hulp bieden is van levensbelang, weet de directeur van een Kerk in Actiepartner in Israël. “Zonder aandacht voor de trauma’s gaan wederzijds respect en tolerantie verloren.”
Na 7 oktober 2023 werd alles anders. “De hele samenleving is getraumatiseerd en leeft met onmogelijke niveaus van pijn en voortdurende angst”, zegt de directeur van een partnerorganisatie* van Kerk in Actie in Israël. “In de Joodse gemeenschappen zetten de verschrikkelijke gebeurtenissen hun hele wereld op zijn kop, voor Palestijnse gemeenschappen voelt het als een voortzetting van hun lijden, maar dan veel erger.”
Stress, angst en pijn
Burn-out ligt voor veel mensen op de loer, weet zij. “Er waren verschillende fases: de directe nasleep van de aanval vanuit Gaza op 7 oktober, daarna de intensiteit van het eerste bombardement op Gaza met de enorme aantallen slachtoffers, en vervolgens het meedogenloze karakter van het conflict.” Ze klinkt verslagen. “De stress, de angst, de pijn, en nu het conflict in en de beschietingen vanuit Libanon, eisen hun tol. Mensen worden vaker ziek, ervaren concentratieproblemen en gevoelens van wanhoop.”
Emotioneel uitputtend
Het werd al snel duidelijk dat het bieden van psychosociale hulp en traumaverwerking de enige mogelijkheden zijn om nog iets van dialoog in stand te houden tussen de verschillende bevolkingsgroepen in Israël na 7 oktober. De directeur: “Het gevoel van wanhoop was nieuw voor veel Joodse gemeenschappen. Palestijnse gemeenschappen hebben er helaas al meer ervaring mee, en hebben daardoor hulpmiddelen in handen om veerkracht te tonen. Maar voor beide groepen geldt dat het een emotioneel uitputtende tijd is.”
Veerkracht bevorderen
Direct na 7 oktober startte de partner van Kerk in Actie met het ontwikkelen van materialen die leraren kunnen gebruiken om met hun studenten het gesprek aan te gaan over alle gevoelens die er leven. De nadruk in de materialen ligt op individuele en collectieve veerkracht. “Daarnaast hebben we workshops georganiseerd om docenten helpen met hun eigen gevoelens om te gaan”, vervolgt de directeur.
Aandacht voor trauma’s
Het is zwaar om tegelijkertijd de pijn van beide kanten te dragen, is de ervaring van de medewerkers. “Daarom hebben we allereerst tijd en aandacht besteed aan elkaars pijn en verdriet”, vertelt de directeur. “Dat gaf ruimte en steun om vast te houden aan wie we zijn en waar we in geloven.” Na 7 oktober zijn de programma’s van de Kerk in Actiepartner er vooral op gericht om zowel individuen als de hele samenleving veerkrachtiger te maken tegen extremistische, haatdragende retoriek en verdeeldheid. “We willen mensen helpen om waarden van samenleven, mensenrechten, wederzijds respect en tolerantie te behouden”, vervolgt de directeur. “Om dat werk te kunnen blijven doen, moeten we aandacht besteden aan de trauma’s waarmee mensen worstelen. Daarom zijn het bieden van psychosociale hulp en traumaverwerking zo ontzettend belangrijk.”
Programma’s voor scholen
De partnerorganisatie van Kerk in Actie werkt al vele jaren aan de bevordering van dialoog tussen de verschillende bevolkingsgroepen. “Het is belangrijk om daar al op jonge leeftijd mee te beginnen”, zegt de directeur. “Kinderen en jongeren van de verschillende bevolkingsgroepen groeien apart van elkaar op. Ze gaan naar aparte scholen, en komen elkaar in het dagelijks leven nauwelijks tegen.” Met een speciaal programma voor basisscholen worden kinderen uit de hoogste klassen met elkaar in contact gebracht. Ze leren meer over elkaars geschiedenis, cultuur en waarden. Ook zijn er gezamenlijke bezoeken aan een kerk, synagoge en moskee.
Giro555-actie voor het Midden-Oosten
Als een van de samenwerkende hulporganisaties doet Kerk in Actie mee met de Giro555-actie ‘Samen in actie voor slachtoffers in het Midden-Oosten'. Naast de ondersteuning van het werk van verschillende partners in Israël die psychosociale hulp en traumaverwerking verlenen aan de verschillende bevolkingsgroepen en groepen die toch al kwetsbaar waren, biedt Kerk in Actie noodhulp aan de inwoners van Gaza en Libanon, via het internationale netwerk van kerken. “We willen er zijn voor onze naaste, dichtbij en ver weg.”, aldus Pepijn Trapman, operationeel directeur van Kerk in Actie. “We bieden hulp aan mensen in nood, ongeacht geloof of afkomst. Daarom helpen we ook nu in Libanon, Israël en Gaza.” Met de opbrengst van de actie hoopt Kerk in Actie deze steun voort te zetten, zoals als het nodig is.
Lees meer over de hulp die Kerk in Actie biedt in Israël:
* De namen van de partnerorganisatie en de directeur zijn bij de redactie bekend.
