‘Bruggen bouwen in Israël en Palestina is noodzakelijker dan ooit’
De media staan bol van verhalen uit Israël en Gaza. In een tijd van geweld, verdriet en verlies verlangen de inwoners van het Heilige Land – Joden en Palestijnen – naar vrede. Het dialoogwerk van de partners van Kerk in Actie is nu noodzakelijker dan ooit.
De gouden koepel blinkt als altijd in de zon en de Klaagmuur – overblijfsel van de tweede tempel – staat als een huis. Alles lijkt onveranderd in Jeruzalem. Maar niets is minder waar. “Ieder van ons is geraakt door de slachtpartij van 7 oktober en de daaropvolgende oorlog”, vertelt Anton Goodman met een diepe zucht. Hij is coördinator bij mensenrechtenorganisatie Rabbis for Human Rights, partner van Kerk in Actie in Israël. “Een drama op zo’n grote schaal hebben we nog niet eerder gezien. Voor bijna twee miljoen mensen in Gaza dreigt hongersnood. Er zijn zo veel families die een geliefde hebben verloren en er is zo veel angst. En nog altijd is een deel van de gegijzelden niet terug.” Omar Harami, directeur van Sabeel, een Palestijnse partner van Kerk in Actie, kan dit beamen. “Veel Israëli’s en Palestijnen raken er steeds meer van overtuigd dat de weg vooruit niet met elkaar is.”
Over je schouder kijken
Marleen van der Louw kan zich de angst van de bevolking goed voorstellen. Tot 2019 woonde ze als uitgezonden medewerker van Kerk in Actie met haar gezin in Jeruzalem. “Van Joodse vrienden hoor ik dat ze constant over hun schouder kijken of er niet een ‘terrorist’ met een mes gaat steken. Ook de Arabische bevolking in Israël – ruim 20 procent – is bang. Als de ander denkt dat jij kwaad wil, terwijl je alleen maar je zakdoek pakt, word je zo neergeschoten.”
Leren luisteren
Al vele jaren steunt Kerk in Actie het werk van kerken en partnerorganisaties in Israël en Palestina. “Als Protestantse Kerk voelen we ons geroepen om in gesprek te blijven met Joden en Joodse gemeenschappen en om oecumenische relaties te onderhouden met Palestijnse christenen”, vertelt Jurjen de Groot, directeur van Kerk in Actie. Hij vindt het belangrijk dat juist nú de financiële ondersteuning doorgaat. “In januari 2023 bezocht ik het Rossing Center, een van onze partners in Jeruzalem. Ze brengen Joodse en Palestijnse scholieren met elkaar in contact, maar gaan niet voorbij aan onderliggende pijn en emoties. Zo bouw je bruggen naar elkaar toe, in plaats van mensen uit elkaar te drijven.” De Groot verwijst naar het voorbeeld dat Jezus zelf gaf. “Hij zag mensen in hun kwetsbaarheid. Als kerk willen we daarom leren luisteren naar de wonden van Joden en Palestijnen en ook onze eigen wonden daarin onder ogen komen.”
Vooroordelen wegnemen
Het onderling wantrouwen tussen Israëlische en Palestijnse jongeren in Israël is na 7 oktober alleen maar toegenomen. John Munayer, coördinator bij het Rossing Center, merkt dat het noodzakelijker dan ooit is om hen met elkaar in gesprek te brengen. “Dat neemt al op jonge leeftijd vooroordelen weg.” Via een speciaal ontmoetingsprogramma verbindt zijn organisatie Joods-Israëlische en Palestijns-Israëlische leerlingen uit de hoogste klas van Joodse en christelijke scholen in Israël aan elkaar. Het is een project dat Kerk in Actie al jarenlang steunt. Tijdens vier gezamenlijke bijeenkomsten leren de jongeren elkaar kennen en horen ze meer over elkaars religie en gebruiken. “Jongeren horen van elkaar wat ze belangrijk vinden in het leven”, vertelt Munayer. “Dan blijken er helemaal niet zo veel verschillen te zijn in dromen en verwachtingen voor de toekomst.”
Plaats voor alle volken
Op de Westelijke Jordaanoever startte priester Bashar Fawadleh van de Christ Redeemer Church in Taybeh enkele jaren geleden een online radiozender, samen met jongeren in zijn kerk en met hulp van Kerk in Actie. Het radiostation trekt iedere week duizenden luisteraars. Zijn doel? De hoop van het christelijk geloof laten doorklinken. “De voortdurende spiraal van geweld maakt mensen moe. Daarom maken we programma’s die hoop bieden, vanuit ons geloof in Jezus.” Hij hoopt dat Israëli’s en Palestijnen ooit vreedzaam kunnen samenleven op dit stukje aarde. “Ik bid dat Jeruzalem een stad van God mag zijn waar plaats is voor alle volken.”
Hulp bieden
Naast de steun aan dialoogprogramma’s biedt Kerk in Actie vanaf 8 oktober 2023 noodhulp in Israël, Gaza, de Westelijke Jordaanoever en Zuid-Libanon. In Israël gebeurt dit via organisaties die werken met de meest kwetsbare groepen, zoals arme Joodse gezinnen, en vluchtelingen en arbeidsmigranten uit Azië en Afrika. “In Gaza helpen we de getroffen inwoners met voedselpakketten, hygiënematerialen en psychosociale hulp”, vertelt Jurjen de Groot. Deze hulp wordt verleend via de Palestijnse christelijke partnerkerken en via ACT Alliance, het internationaal kerkelijk netwerk waar Kerk in Actie lid van is.
Waken over het land
De vrede van God. Leven in het licht van zijn koninkrijk. Anton Goodman en Omar Harami kijken er allebei met verlangen naar uit, maar beseffen dat de weg ernaartoe nog lang is. “Dit land is ons thuisland. Het is Gods opdracht aan ons om erover te waken en er samen in vrede te leven. Daarom blijven we doorgaan met ons werk.” Vanuit Nederland bidt Marleen van der Louw mee. “We zijn als kerk geroepen om te strijden: met gebed, met gerechtigheid en met Gods liefde, voor alle mensen, aan beide kanten, in Jezus’ naam.”
Mensen in nood helpen
Sinds oktober 2023 biedt Kerk in Actie via haar partnerorganisaties en het internationale kerkelijke netwerk hulp aan tienduizenden mensen die door het geweld in Israël, Gaza, de Westelijke Jordaanoever en het grensgebied met Libanon zijn getroffen. In Israël worden groepen die toch al kwetsbaar zijn – denk aan arbeidsmigranten en vluchtelingen – geholpen met voedselpakketten, psychologische hulp en juridische bijstand. Dialoogorganisaties ondersteunen scholen om de oorlog op een goede manier bespreekbaar te maken in hun klassen. In Gaza wordt financiële ondersteuning verleend aan mobiele gezondheidsklinieken, krijgen mensen voedselpakketten, kleine bedragen voor hun levensonderhoud, en psychosociale hulp om trauma’s te verwerken. Op de Westelijke Jordaanoever en in het grensgebied met Libanon helpt Kerk in Actie Palestijnse gezinnen die door de oorlog in financiële problemen zijn gekomen. In dat laatste gebied krijgen kwetsbare mensen een bedrag om voedsel en water te kopen, en hulp bij het regelen van een veilige plek.
Cijfers en feiten
Via het werk van haar partners geeft Kerk in Actie uitvoering aan de roeping van de Protestantse Kerk als het gaat om Israël en Palestina. Zo wil ze uiting geven aan de verbondenheid met het volk Israël, de gemeenschap met Palestijnse medechristenen en de diaconale roeping om op te komen voor vrede en gerechtigheid voor iedereen.
- Kerk in Actie werkt samen met 12 partnerorganisaties in Israël en Palestina.
- In totaal wordt in 2024 bijna 740.000 euro bijgedragen aan het werk van kerken en partners ter plekke.
- Na 7 oktober 2023 is een extra bedrag van 70.000 euro beschikbaar gesteld voor extra activiteiten van vaste partners van Kerk in Actie.
- Tot nu toe is voor 175.000 euro noodhulp gegeven aan slachtoffers in Gaza en de Westelijke Jordaanoever, via het internationale noodhulpnetwerk.
Geef voor het werk in Israël en Palestina
Het Rossing Center brengt Joodse en Palestijnse kinderen met elkaar in contact. Ze bezoeken elkaar in de klas en leren spelenderwijs over elkaars geschiedenis en tradities. Via het programma Werelddiaconaat ondersteunt Kerk in Actie dit belangrijke werk.
