‘De hele gemeente bruist van energie en levenslust’
Kerk in Actie helpt al jarenlang lokale kerken in Oekraïne bij het opzetten van diaconale activiteiten in hun buurt. Relatiebeheerder Daan Verbaan zag met eigen ogen hoe dat de gemeenschap in Krementsjoek versterkt. “De hele gemeente bruist van de energie en de levenslust.”
Kerken in Oekraïne genieten van oudsher een hoog vertrouwen in de samenleving. “Vooral in oorlogstijd wordt duidelijk hoe groot hun waarde is”, ervaart Daan Verbaan, noodhulpcoördinator voor Oost-Europa bij Kerk in Actie. Sinds de oorlog in Oekraïne uitbrak in februari 2022, bieden lokale kerken in Oekraïne onafgebroken noodhulp aan kwetsbare inwoners en ontheemden. Maar ook het andere diaconale werk gaat door.
Sociale initiatieven
Hoewel er al veel gedaan wordt op diaconaal gebied, is er in Oekraïense kerken nog veel werk aan de winkel als het gaat om het bewustmaken van kerkelijke gemeenten van hun diaconale roeping. Kerk in Actie-partner Ukrainian Education Platform (UEP) biedt al vele jaren ondersteuning aan Oekraïense kerken in het hele land om diaconale activiteiten te starten of uit te breiden. UEP helpt lokale kerken in het ontwikkelen van sociale initiatieven in hun eigen buurt, traint vrijwilligers en maakt mensen enthousiast voor de ontwikkeling van hun eigen stad of dorp.
Ieder jaar selecteert UEP zes kerken en traint hun voorganger en 15 kerkleden om kleine sociale projecten te starten. Iedere kerk krijgt een startbedrag van 2.500 euro. UEP helpt bij de implementatie van het project en zoekt contact met lokale overheden om samenwerking tussen burgerlijke overheid en de kerk te stimuleren.
Bruisende gemeente
De kerk in Krementsjoek, een stad in Centraal-Oekraïne, is zo’n voorbeeld. Voorganger Anatoly kreeg hulp om vanuit zijn kleine gemeente de diaconale activiteiten op gang te brengen. Daan Verbaan, relatiebeheerder van Kerk in Actie voor Oekraïne, zag vorig jaar zelf hoe het er nu bruist van de projecten. “We zagen hoe gemeenteleden matrassen, netten en gedroogd voedsel maakten voor de soldaten aan het front. Dit werd helemaal uit eigen middelen betaald. Daarnaast zijn er veel activiteiten voor ouderen, kinderen en jongeren en worden ontheemden opgevangen in een leegstand pand. Het is ongelooflijk wat zo'n kleine gemeenschap aan energie en levenslust uitstraalt. Echt inspirerend en hoopgevend!”
Op initiatief van priester Anatoly zette de gemeente ook een vrouwencentrum op in Krementsjoek. In dit centrum worden lezingen en masterclasses georganiseerd waarmee vrouwen meer leren over persoonlijke ontwikkeling, het ontplooien van hun eigen talenten, en over hoe ze voor zichzelf moeten opkomen in het leven. Inmiddels doen zo’n 50 vrouwen mee met de diverse cursussen.
Een eigen ruimte voor jongeren
Ook in Kolpets, in de buurt van Lviv, is een gemeente die zelf aan de slag ging om de voorzieningen in het dorp naar een hoger niveau te tillen. De kerkelijke gemeente zelf telt 1500 leden, waarvan 450 kinderen en jongeren. In Kolpets zijn er nauwelijks plaatsen waar jongeren elkaar kunnen ontmoeten. “Isolement ligt voor jonge mensen dan op de loer”, vertelt priester Eugene Makogon, de voorganger van de kerk. “En daarmee ook het risico dat jongeren hun toevlucht nemen tot alcohol- en drugsgebruik. Daarom heeft onze kerk een ruimte beschikbaar gesteld voor de jongeren van het dorp. Er worden verschillende activiteiten georganiseerd, en er is volop gelegenheid om een praatje te maken en om elkaar beter te leren kennen.”
Priester Eugene is enthousiast over het project, vooral omdat een team van 15 jongeren uit zijn kerk de activiteiten zelf organiseert. De eerste activiteiten zijn inmiddels geweest: 30 kinderen maakten loopgravenkaarsen voor het Oekraïense leger en anderen organiseerden rond Pasen een kruiswegstatie. Ook werden er docenten ingeschakeld voor taalcursussen Engels en gingen 25 kinderen mee op kinderkamp naar de Karpaten.
Toekomstplannen
De ontmoetingsruimte zelf is inmiddels helemaal gerenoveerd. Er wordt nog verder gewerkt aan de inrichting. Het is de bedoeling om de ruimte in de nabije toekomst voor nog veel meer activiteiten te gaan gebruiken: culturele evenementen, film- en debatavonden voor jongeren, trainingen (bijvoorbeeld cursussen Engels) en ook voor gewone ontspannende avonden waarin mensen met elkaar kunnen bijpraten. Zo kunnen steeds meer dorpelingen meedoen en ontstaat er een steeds grotere betrokkenheid op elkaar.