‘Veel mensen zijn hier aan het overleven’
Een avontuurlijke fietsreis door Europa bracht Jan en Jantien van den Brink en hun twee kinderen op Lesbos. Ze zagen met eigen ogen hoe het Welcome Office - partner van Kerk in Actie - een toevlucht is voor mensen op zoek naar een veilig bestaan. Daarom zijn ze een sponsoractie voor dit belangrijke werk gestart.
Dat er op het Griekse eiland Lesbos veel mensen verblijven die op de vlucht zijn, is een van de eerste dingen die Jan en Jantien opvielen na aankomst op het Griekse eiland. “We zochten op de boulevard bij de haven een plekje om te eten”, vertelt Jantien. “Al vrij snel kwamen er Roma-vluchtelingen naar ons toe. Ze vroegen ons om eten, drinken en geld. We werden direct met onze neus op de feiten gedrukt: hier zijn heel veel mensen in nood én bezig om te overleven.”
Op de fiets door Europa
Jan en Jantien reizen met hun kinderen Olov (3) en Levke (1) een jaar op de fiets door Europa. Hun reis voerde hen al via Frankrijk, Spanje, Mallorca, Corsica en Italië naar Griekenland. Toen ze wisten dat de tocht hen ook naar Lesbos zou brengen en ze hoorden dat Kerk in Actie daar een project voor gestrande vluchtelingen ondersteunt, wilden ze graag iets doen. “We reizen zelf de winter door met kou, korte dagen en minder energie. Om onze wereld groter te maken dan alleen onze reis, wilden we daar meer aan verbinden en gingen op zoek naar projecten in Europa. We kwamen uit bij vluchtelingen. Voor ons is de reis een eigen keuze, terwijl zij gedwongen op reis moeten.”
Via hun social mediakanalen vragen Jan en Jantien aandacht voor de situatie in Griekenland en de hulp die Kerk in Actie biedt. Via een QR-code kan een gift worden gedaan voor het project van Kerk in Actie op Lesbos.
Jantien en Levke met Alice, coördinator bij het Welcome Office
Hulp bij invullen van asieldocumenten
Op Lesbos bezochten Jan en Jantien het Welcome Office. Het project ontvangt al jaren financiële steun van Kerk in Actie. Ze spraken daar met Alice Kleinschmidt, de coördinator én - zoals Jantien het treffend uitdrukt - de spin in het web bij de kleine organisatie. Bij het Welcome Office kunnen nieuw aangekomen vluchtelingen terecht voor juridisch advies en krijgen ze hulp bij het invullen van hun documenten. Bovendien zorgt de organisatie voor voedsel en een set kleding. “Mensen hebben meestal niets meer dan de kleren die ze aan hebben”, vertelde Alice aan Jan en Jantien. Tijdens het gesprek zagen ze allerlei jonge mensen - tussen de 20 en 30 - met een mapje papieren het kantoor binnengaan. Jantien: “Tijdens ons gesprek kreeg Alice voortdurend telefoontjes en beantwoordde ze vragen. De nood is nog steeds erg groot op Lesbos.”
Alice in gesprek met een vluchtelingenkind in het Welcome Office
Pushbacks
Alice vertelde hun ook over de pushbacks die plaatsvinden: niet alleen op zee, maar ook op het vasteland van Lesbos. Vluchtelingen die na een lange reis hun eerste stappen op het Europese vasteland zetten, worden in hun gammele bootjes weer terug de zee op gestuurd. “We hadden er zelf weleens iets over gelezen, maar hier op het eiland krijg je er pas een beeld bij”, vertelt Jan. “Het is afschuwelijk dat vluchtelingen hier op het vasteland achterna worden gezeten door gemaskerde mannen, die soms ook in de lucht schieten. Dat mensen opgejaagd worden en geboeid worden afgevoerd alsof het misdadigers zijn.”
Vluchtelingen aan hun lot overgeleverd
Tijdens hun verblijf op Lesbos fietsten Jan en Jantien ook langs het vluchtelingenkamp. Het is hermetisch van de buitenwereld afgesloten. Jantien: “We hoorden dat er cabins - heel kleine units - staan waar mensen op een kluitje in wonen. Om je eten te krijgen moet je in rijen wachten. Het is denk ik een heel eenzaam bestaan. Mensen voelen zich niet welkom in Europa.”
Het gaat hen aan het hart dat vluchtelingen aan hun lot zijn overgeleverd, terwijl ze alleen maar op zoek zijn naar een veilig bestaan. Vooral als ze het vergelijken met de gastvrije mensen die ze zelf ontmoeten op hun reis. “We overnachten soms bij mensen thuis. Dan krijgen we een maaltijd, ontbijt, we kunnen een warme douche nemen en onze kleren wassen”, vertelt Jantien. “Daardoor kunnen wij er weer een poosje tegenaan. Maar het contrast met het ‘welkom’ dat vluchtelingen hier krijgen, is erg groot.”
Met de neus op de feiten
Jan en Jantien zagen op Lesbos een kant van Europa waar het continent niet mee te koop loopt. “We vroegen ons steeds af: is het wel menselijk, zoals ‘wij’ Europeanen met deze mensen omgaan?”, zegt Jantien. “In hoeverre kunnen wij nog delen van wat we hebben aan materiële overvloed?” Ze beseffen dat achter alle verhalen echte mensen schuilen. “We zijn met onze neus op de feiten gedrukt. Ik weet ook niet wat dé oplossing is voor het vluchtelingenvraagstuk, maar deze situatie kan niet blijven bestaan.” Jan kan dit helemaal beamen: “Als je de menselijke waardigheid niet meer in het oog hebt, dan ben je van God los.”
Oog voor de ander
Het gezin Van den Brink vervolgt nu de fietsreis. Eerst naar Turkije, en dan via de Sultans trail naar Wenen, terug Europa in. Half juli hopen ze weer thuis te zijn. Het verblijf op Lesbos heeft indruk gemaakt. “We zijn scherper gaan zien dat we het met elkaar moeten doen op deze aardbol”, vertelt Jantien. “Dat kan alleen maar als we oog hebben voor de ander, en als je God, jezelf en die ander liefhebt.” Ze heeft grote bewondering voor de passie waarmee mensen als Alice hun werk doen. “Doen waartoe we geroepen zijn, dat is onze opdracht hier op aarde. Bij Alice zie je dat als geen ander. Ze zet zich samen met de andere medewerkers van het Welcome Office met hart en ziel in voor alle mensen hier die in nood zijn. Dat nemen we in ons hart mee.”
Je kunt Jan en Jantien en de kinderen volgen op hun verdere reis door Europa via hun speciale Instagram-pagina.
Help mee
Kerk in Actie helpt gestrande vluchtelingen via haar noodhulpprogramma. Ook jij kunt een gift geven om dit werk mogelijk te maken.
Geef voor het noodhulpprogramma van Kerk in Actie
Lees ook:
